ZOBACZ
WSZYSTKIE TREŚCI NA PORTALU POWSTAJĄ WE WSPÓŁPRACY Z WIODĄCYMI OŚRODKAMI NAUKOWO-BADAWCZYMI
|
| Więcej… |
Zobacz co kryje się pod każdym
piętrem piramidy
Renata Kazimierczak
Zakład Żywności Ekologicznej
Wydział Nauk o żywieniu Człowieka i Konsumpcji
SGGW w Warszawie
Do niedawna wzorem postępu było rolnictwo konwencjonalne: nowoczesne technologie i koncentracja produkcji miały dawać same korzyści. Przyniosło straty – ekologiczne, ekonomiczne i społeczno-kulturowe. Mieliśmy mieć więcej lepszej, tańszej żywności, mamy więcej pozostałości chemii rolnej, dodatków do żywności i więcej wydajemy na leczenie. Chcieliśmy być nowocześni, okazaliśmy się zacofani.
Zdrowe posiejesz, zdrowe zbierzesz
Inna jest filozofia w rolnictwie ekologicznym - także zwraca się uwagę na zysk i plony, ale... ziemię traktuje się z szacunkiem i dba, by cały czas była żyzna, wiedząc, że od jej jakości zależy jakość uprawianej na niej żywności.
Płodozmian
Najlepszym (i do czasów zachłyśnięcia się „nowoczesnością” najbardziej naturalnym) sposobem zachowania żyzności gleby jest stosowanie płodozmianu. Brzmi znajomo, ale co to takiego? Coroczna zmiana uprawianych gatunków roślin na tym samym skrawku ziemi. Równie ważne jest dbanie, by były na niej rośliny przez cały czas okresu wegetacyjnego i ustalenie właściwej kolejności zasiewu (np. najpierw rośliny, które wzbogacają glebę w azot, a po nich te, które z niej ten pierwiastek pobierają). Urozmaiceniem płodozmianu jest także uprawa międzyplonów z przeznaczeniem na pasze i nawóz zielony.
Ochrona gleby
A co z orką i innymi pracami mechanicznymi? Wykonuje się je, ale mniej inwazyjnie niż w rolnictwie konwencjonalnym. W ekologicznych systemach uprawowych dopuszcza się możliwość stosowania metod i środków jedynie w zgodzie z naturą. Zwłaszcza spulchnianie ziemi odbywa się delikatnie. Takie postępowanie zwiększa plony, rośliny są zdrowsze, a chwastów rośnie mniej. Chronione są drobnoustroje glebowe i polepszają się warunki rozwoju roślin poprzez ustawienie odpowiednich proporcji powietrza i wody w glebie. Nie niszczy się tak wielu roślin i organizmów glebowych. Rolnictwo ekologiczne zmniejsza do minimum straty środowiska naturalnego. To wielki plus.
Królestwo kompostu i obornika
Kompost i obornik stosuje się je tak, by okres ich największego rozkładu przypadał wtedy, gdy roślina uprawna najbardziej potrzebuje substancji odżywczych. Taki sposób postępowania jest najbardziej efektywny i przynosi wymierne zyski. A więc „pieniądz nie śmierdzi”! W tym wypadku pachnie… obornikiem. Ewentualne można stosować inne składniki nawozowe. One również muszą być wyłącznie pochodzenia naturalnego. Są to m.in. mielone skały: dolomit, bazalt, gips i kainit.
Wymagają tego regulacje prawne, które zakazują stosowania pestycydów oraz nawozów syntetycznych. Nie wolno zatruwać ludzi i środowiska. To niezgodne z prawem i filozofią rolnictwa ekologicznego.
Naturalna ochrona
Z podanych wyżej względów chemiczna ochrona roślin jest niedozwolona. Dlatego w płodach rolnych pochodzących z produkcji ekologicznej nie ma pestycydów, a jeśli - to pojawiają się sporadycznie niewielkie ich pozostałości. Stosując płodozmian z wykorzystaniem roślin motylkowych, które wzbogacają glebę w azot, w naturalny sposób eliminuje się lub nawet nie dopuszcza do pojawiania się szkodników, chorób i chwastów. Taka profilaktyka nie chroni oczywiście upraw w 100%. Dlatego rolnictwo ekologiczne jest bardziej wymagające i ryzykowne dla rolników. Liczenie zysków nie jest takie pewne. W razie problemów rolnik nie może sięgnąć po pestycydy, a jedynie interweniuje, stosując wyłącznie środki mechaniczne czy biologiczne, które nie stwarzają zagrożenia dla środowiska oraz zdrowia płodów rolnych. W walce ze szkodnikami i chorobami w rolnictwie ekologicznym używa się preparatów wirusowych i bakteryjnych, pułapek, feromonów, wyciągów roślinnych oraz innych naturalnych środków. Takie rozwiązania są dla nas dużo zdrowsze i bezpieczniejsze.
Siła różnorodności
Przeciętny rolnik gospodarujący w sposób konwencjonalny stawia na produkcję wysokowydajnych gatunków i odmian, często ograniczając się do monokultury. W rolnictwie ekologicznym uprawy planuje się starannie: gatunki i odmiany dostosowane są do lokalnych warunków klimatyczno-glebowych, pamięta się o zachowaniu bioróżnorodności, a nawet zwraca uwagę na pielęgnację lub właściwe kształtowanie krajobrazu. Wybierane są odmiany o tzw. szerokiej odporności na choroby i szkodniki, jak również rośliny lokalne, skutecznie współzawodniczące z chwastami, które swą odporność ukształtowały w ciągu wielu lat uprawy w danym regionie.
GMO – samo zło?
W produkcji ekologicznej stosowanie organizmów modyfikowanych genetycznie (GMO) i produktów wytworzonych z GMO lub przy ich użyciu, z wyjątkiem produktów leczniczych weterynaryjnych, jest zabronione.
Rolnictwo ekologiczne nie jest niczym nowym. To tylko powrót do natury, stosowanie się do jej praw i uświadomienie sobie, że jesteśmy jej częścią. Na dobre i na złe. Stawka jest najwyższa: nasze życie na naszej planecie. Graj w ekologiczne! Tylko to się opłaca.
certyfikacja
